Ad Bijl van voetballer tot trainer

Hellevoetsluis- Ad Bijl kan terugzien op een mooie voetbal- en trainerscarrière, die begon bij Overmaas en via Excelsior, Hermes DVS, ’s-Gravendeel, Strijen en Hellevoetsluis (zo en za) weer eindigde bij Overmaas. Ad Bijl zag zijn hele carrière terug in een verzamelalbum aangeboden door zijn zoon Dyron.

Dan Rolandus

Ad Bijl groeide op in Rotterdam-IJsselmonde. ‘’Ik ben geboren op de Hillevliet waar mijn vader een slagerswinkel runde. Ik was drie jaar toen wij verhuisden naar het platteland waar de nieuwe wijk IJsselmonde werd opgebouwd.’’ De Rotterdammer begon zijn voetbalcarrière onder de rook van De Kuip op Varkenoord bij Overmaas. ‘’Ik heb tot mijn achttiende altijd in de hoogste jeugdelftallen van Overmaas gevoetbald. Ik was 17 jaar toen ik in het eerste elftal mocht debuteren en samen speelde met mannen als André van Gelderen, Hans Lapré, Aad de Greef, Edward Elvers, die ook nog bij Hellevoetsluis heeft gekeept, en Aad Tuk de huidige voorzitter van Overmaas. We hadden een goede lichting met Ab Fafié (oud-speler en hoofdtrainer van Feyenoord, DR) als hoofdtrainer. Legende Maarten Mulder was de kritische volger, ha, ha.’’

Met Excelsior naar eredivisie
De scouts lieten zich veelvuldig op Varkenoord zien bij DHZ en Overmaas. ‘’Ik ging in 1978 eerst op proef bij Feyenoord. Václav Ježek was trainer en wilde mij hebben, maar zijn assistent Clemens Westerhof vond mij te hard. Toen kwam Excelsior waar Rob Jakobs trainer was van het C-team. Excelsior kwam voor mij op een ongelukkig moment, want ik moest in militaire dienst. Ik trainde bij SC Amersfoort (voormalig betaald voetbalclub, DR) om fit te blijven en voetbalde in het C-team. Hoofdtrainer Hans Dorjee haalde mij in 1981 naar het eerste. We haalden de nacompetitie.’’ Excelsior won met 2-0 van Telstar, speelde met 1-1 gelijk tegen VVV, won met 4-0 en met 0-1 van Heerenveen, verloor met 0-4 van VVV en had vervolgens genoeg aan het 1-1 gelijkspel tegen Telstar om te promoveren naar de eredivisie. ‘’Vooral de wedstrijd in en tegen Heerenveen in een uitverkocht stadion (op 3 juni 1982 in het oude stadion aan de Kruisstraat, DR) met vooraf het Friese volkslied was mooi en indrukwekkend. We wonnen deze belangrijke wedstrijd met 0-1.’’ Het promotie-team van trainer Hans Dorjee, die onelegant werd ontslagen ten faveure van Rob Jacobs, bestond uit de doelverdedigers René Vermunt en Peter Brunings, Rini Plasmans, topscorer Piet den Boer (hij won later de Europa Cup II met KV Mechelen), Remco Boere, Frans Struis, Aad Leenheer, Greame Rutjes (later naar Anderlecht), Carlo van Tour, Ton Pattinama, Ed Ridderhof, Henk van Goozen, Makkie Nijssen (later onder meer trainer van Nieuwenhoorn), Ton van der Padt, Peter Pijpers, Gijs Zwaan, Rob Ouwehand en Ad Bijl.

VI elftal van de Week
Excelsior maakte in het seizoen 1982/’83 op het hoogste niveau een uitstekend debuut, bezette in de veertiende competitieronde achter Feyenoord, Ajax en PSV zelfs de vierde plaats waarop de supporters zongen dat zij Europa ingingen. De Kralingers eindigden uiteindelijk op een goede negende plaats. Ad Bijl opende in zijn eredivisiedebuut met Excelsior met een 2-3 nederlaag in De Kuip tegen Feyenoord. ‘’De Kuip zat redelijk vol. Ik veroorzaakte bij 0-2 een strafschop tegen Michel Valke. Nog een leuke anekdote uit die wedstrijd. Tegen het einde nam ik een hoekschop terwijl Wim van Hanegem een mop stond te vertellen. Iedereen lachen natuurlijk. We zagen ‘s avonds het hilarische moment van lachende, gierende en schuddende spelers terug op tv tijdens Studio Sport. Dus dat was het weer lachen. Zo is me ook een oefenwedstrijd tegen Ajax bijgebleven. De semiprofs tegen doorgewinterde profs als Søren Lerby, Frank Rijkaard, Wim Kieft, Gerald Vanenburg en Johan Cruijff. Het was net een schaakspel. Mannen als Cruijff en Wim van Hanegem denken vijf zetten vooruit. Zij weten al waar zij moeten lopen. Spelen tegen wereldtoppers als Cruijff, Van Hanegem en Ruud Gullit, prachtig om dat meegemaakt te hebben. Maar als jonge speler ondergaat het je allemaal, besef je niet dat je van de momenten moet genieten. Tegenwoordig worden alle spelers begeleid. Ik was 21 jaar toen we met Rob Jakobs als hoofdtrainer de eredivisie ingingen. Ik mocht onder Jakobs, zoals ik als verdediger in de eerste divisie gewend was, niet meer over de middenlijn komen. Dat neemt niet weg dat ik in de vier jaar bij Excelsior heel veel mooie wedstrijden heb mogen spelen, zoals de ‘dubbels’ vooraf aan de thuiswedstrijden van Feyenoord in De Kuip. Zo wonnen we als semiprofs door een doelpunt van Ed Ridderhof met 1-0 van het sterrenelftal van PSV, werden we door 30.000 meelevende toeschouwers gedragen terwijl we onze reservekrachten moesten aanspreken om het einde te halen. Ik haalde bij Voetbal International zelfs het Elftal van de Week.’’ Ad Bijl stond in het Elftal van de Week met doelman Jos Smits (Roda JC), Bram Braam (Willem II), Ronald Koeman (FC Groningen, ex-Feyenoord), Bennie Wijnstekers (Feyenoord), Jan van der Veen (Willem II, ex-Sparta), Martin van Geel (Willem II, ex-Feyenoord), Ed Ridderhof (Excelsior), Ruud Donders (Willem II), Harry Lubse (Helmond Sport, ex-PSV) en Johan van der Hooft (Helmond Sport). Ad Bijl speelde in de seizoenen 1982/1983 en 1983/’84 in totaal 27 wedstrijden in de eredivisie. ‘’Ik heb met het C-team en het eerste elftal alle stadions in Nederland gezien zoals De Meer, het Olympisch Stadion, de Lange Leegte in Veendam, het Oosterpark in Groningen, de Beatrixstraat bij NAC in Breda, het oude Kasteel, het Zuiderpark bij ADO, VVV in De Koel met die lange trap naar beneden, sportpark Harga tegen SVV en zo zijn er nog wel een aantal oude, nostalgische stadions. Alleen De Kuip is nog hetzelfde. Het was ook de tijd dat Harry Vermeegen in zijn regenjas voetbalreportages maakte. Het is allemaal supertof geweest.’’

Trainerscursus
De verdediger met aanvallende kwaliteiten had een meningsverschil met trainer Rob Jakobs over de te hanteren tactiek. ‘’Ik was bij de KNVB tegelijkertijd aan de trainerscursus begonnen. En wie was mijn docent, precies, Rob Jakobs. Ik moest me zaterdagsochtends om 09.00 uur op Zestienhoven melden en ’s-middags moest ik met het C-team van Excelsior uit tegen Ajax spelen. Hij ontzag me niet op de cursus, dat voelde niet prettig.’’ Ad Bijl stond in het seizoen 1983/’84 in de eredivisie na de invalbeurt tegen Volendam in de negende speelronde liefst 24 wedstrijden buitenspel. ‘’Jakobs koos voor een andere speelwijze, waardoor ik ernaast kwam te staan en zo een hele serie wedstrijden in de eredivisie aan me voorbij zag gaan. Het was mijn derde seizoen bij Excelsior.’’ Rob Jakobs liet Ad Bijl op de laatste speeldag in de tweede helft tegen AZ (2-1 verlies) opdraven voor Ton Pattinama. ‘’De supporters mochten in de laatste competitiewedstrijd gratis naar binnen. Ik speelde David Loggie, die geel kreeg, helemaal uit de wedstrijd. Op de terugreis kwam er een bestuurslid van Excelsior naast mij zitten en hij bood mij een beter contract. Ik was verbaasd, dacht dat hij te diep in het glaasje had gekeken, maar het bleek serieus. Dus ben ik op de aanbieding ingegaan. We zijn in de voorbereiding van het seizoen naar Roemenië gegaan. Ik kwam niet meer in aanmerking voor het eerste elftal, maar heb het in mijn laatste seizoen in 1984/’85 prima naar mijn zin gehad in het C-team van Excelsior. Ik haalde als aanvoerder veel voldoening uit het begeleiden van jonge spelers.’’

Europees Kampioen
Ad Bijl maakte als semiprof ook deel uit van het Nederlands PTT elftal dat in op 29 mei 1985 Europees kampioen werd. ‘’Ik weet het nog goed, het was tijdens het Heizeldrama in Brussel met de wedstrijd tussen Liverpool en Juventus. We wonnen de Europese titel door in het Coventry City Stadium Italië met 1-0 te verslaan. We hadden daarvoor onder meer Engeland uitgeschakeld.’’

Hermes DVS
Ad(dy) Bijl keerde terug naar het amateurvoetbal en streek neer bij Hermes DVS dat onder leiding van onder andere de trainers Hans Kostense en Geert Meijer in het voetbaljaar 1985/’86 uitkwam in de zondag eerste klasse met spelers als doelman Theo Speelmeijer, Jerry Visser, André Ritman, Peter Burger, Leo van Hagen, Ben Lansbergen en de voormalige Nieuwenhoornaars Robert van der Tuyn en Hans de Roos. ‘’We zaten bij Nieuwenhoorn in de afdeling met spelers als Eef van Splunder en Karel de Blok. Ik ben tegelijkertijd de regionale A-jeugd gaan trainen. Dat was een mooi vervolg op de trainingscursus. Ik raakte in mijn vierde seizoen bij Hermes geblesseerd.’’

’s-Gravendeel
Ook de volgende stap in het seizoen 1989/’90 naar de toenmalige zondagtweedeklasser ’s-Gravendeel was een vervolg op zijn ambitie als trainer. ‘’Makkie Nijssen was hoofdtrainer van ’s-Gravendeel, heb met hem gevoetbald bij Excelsior. Hij vroeg mij naar ’s-Gravendeel te komen als assistent-trainer. Ik was er trainer van A-regionaal, het tweede en derde elftal. Ik begeleidde zaterdags de A-jeugd van ’s-Gravendeel samen met Fabian Theuvenet. We zijn met het eerste, tweede en derde elftal kampioen geworden.’’

Strijen
‘’Ik kwam tijdens mijn tweede seizoen bij ’s-Gravendeel in contact met Geert Meijer. Hij zei dat hij bij Strijen wegging. Strijen speelde in de tweede klasse, toen op het hoogste landelijke niveau. Ik was bezig met mijn Oefenmeester II en ik had zoiets om te gaan solliciteren. Zat ik daar met zwaargewichten als Reinier Kreijermaat en Berry Janse aan de tafel. Berry kende ik van mijn periode als trainer van het nationale PTT-elftal en als leraar van mijn Oefenmeester II. Hij was eerder ook trainer bij DSVP. Daar kon ik als speler in 1985 naartoe, maar ik vond Pijnacker te ver, mede omdat mijn dochter Vanety was geboren, dus koos ik voor Hermes DVS. Nu kwam ik Berry Janse weer tegen bij Strijen. Ik was 29 jaar met nul ervaring als hoofdtrainer.’’ Ad Bijl ging met een goed gevoel huiswaarts zonder zich met enkele andere sollicitanten illusies te maken voor het avontuur bij Strijen, maar toch… . ‘’Ik werd op de terugreis naar huis al gebeld dat ik de nieuwe hoofdtrainer van Strijen zou worden. Ik vond het geweldig. Strijen een club met veel goede voetballers, die zwaar werden gesponsord. Het was voor mij het walhalla om er te werken. Alles was goed geregeld, zoals bij een semiprofclub. Strijen was gedegradeerd en ik pakte het in het seizoen 1991/’92 op in de derde klasse, Dyron was pas geboren. We wonnen de eerste periode. Daarna moest ik op donderdagavond bij het bestuur komen. Ik dacht aan contractverlenging, maar zij vertelden met mij te stoppen, want zij hadden Jaap Viergever van NSVV al voor het volgende seizoen aangetrokken. Die mededeling was met goede resultaten moeilijk te verteren, ook voor mijn cv. Ik heb de training weer opgepakt en zijn uiteindelijk vlak achter HBSS net geen kampioen geworden. We verloren de finale van de nacompetitie. Ik was daar achteraf zeker niet rauwig om.’’

HBSS
Ad Bijl ging 1992/’93 op zoek naar een nieuwe club, solliciteerde bij zaterdagtweedeklasser HBSS. ‘’Ik kreeg uiteindelijk de voorkeur om bij HBSS aan de slag te gaan. Het was een 30-plus ploeg. Goede voetballers in hun nadagen, die slechts één keer in de week wilden trainen. Ik wilde de jeugd laten doorstromen. We stonden als promovendus in de middenmoot. De oudere spelers deden moeilijk en het bestuur stond aan hun kant. Zo zat ik rond de winterstop zonder club. HBSS degradeerde uiteindelijk, haalde ik net als bij Strijen toch een beetje mijn gram.’’

SSS
De Rotterdammer, die de jeugd hoog in het vaandel heeft staan, zat niet lang zonder club, want SSS uit Klaaswaal hing in 1993 bij hem aan de bel. ‘’SSS was een leuke club, speelde in de derde klasse. Dat betekende veel leuke wedstrijden en derby’s als die tegen NSVV. Er kwamen altijd veel mensen kijken. SSS wilde de jeugd laten doorstromen. Dat lukte goed. Ik heb er fijn kunnen werken en Koos Schop was naast mij een prima elftalleider. Ik weet nog dat ik Mark Zeegers als 17-jarige junior in het doel heb laten debuteren. Hij ging twee jaar later naar Excelsior.’’

Hellevoetsluis
Na SSS toonde voetbalvereniging Hellevoetsluis in 1994 belangstelling voor de toen 33-jarige Rotterdammer. Hellevoetsluis zondag kwam uit in de vierde klasse en de zaterdagvoetballers in de hoofdklasse RVB. ‘’Hans Venneker vroeg of ik zin had om naar Hellevoetsluis te komen. Tijdens het vervolggesprek met voorzitter Martin Damen en Jan Poldervaart waren we het snel eens met elkaar. Naast het eerste elftal van de ‘zondag’ trainde ik, zoals bij alle verenigingen waar ik heb gewerkt, de jeugd van Hellevoetsluis.’’ Ad Bijl smeedde in het seizoen 1994/’95 een team rond het DRL-trio Ed Noordijk, Peter Burggraaf en Edwin Boogaard, de huidige voorzitter van Hellevoetsluis. Dat resulteerde op 5 mei 1996 na een 3-3 gelijkspel in Oudenhoorn tegen OHVV in het kampioenschap in de vierde klasse. Daarmee keerden de Hellevoeters terug in de derde klasse. De selectie van het kampioensteam bestond verder uit doelman Hans Borremans, Arthur Poot, Fabian Theuvenet, André Lankhof, Erwin van der Lee, Peter Boutkan, Rob van der Schaft, Michel de Krieger, Arnold Engels, Marco van Meurs en Michel Brouwer. Nadat Ad Bijl met zijn team was gedegradeerd, werd het verloren terrein in de derde klasse in zijn vijfde seizoen bij de Hellevoeters met een kampioenschap op zondag 12 maart 2000 weer herwonnen. Het kampioensteam bestond uit onder andere doelman Iwan Kuijpers, Fabian Theuvenet, Arthur Poot, Marco van Meurs, Edwin Boogaard, Michel Brouwer, Martin Luesing, Roelof Langstraat, Erwin van der Lee, Peter Boutkan, Bas Aberson, Oktay Erad, Mike Molendijk en Menno Bos. ‘’Dyron was 5 jaar, ik heb dus de hele lichting van de jeugd tot aan de selectie van de senioren getraind. Toen ik in 2000 de training had overgegeven aan Hans de Heer, ben ik met Ed Noordijk, William Boot en Arnold Engels tussen al die jonge gasten in het tweede team, zeg maar belofteteam, gaan voetballen. We werden kampioen. Het was een leuke periode en dat heb ik twee jaar gedaan. Ik heb als laatste man als stand-in voor Fabian Theuvenet ook nog een paar wedstrijden in het eerste elftal gespeeld. Met Hans de Heer als trainer mocht ik als 40-jarige speler in 2001 ook nog het kampioenschap in de derde klasse en de promotie naar de tweede klasse meevieren.’’

Hellevoetsluis (za)
Door een complete leegloop eindigt het jonge zondag-elftal onderaan in de derde klasse. Bij een gebrek aan voldoende capabele spelers werd de prestatieve zondagafdeling opgeheven. Alle troeven werden in het seizoen 2007/’08 gezet op het zaterdagelftal dat uitkwam in de derde klasse. ‘’Men wilde Hellevoetsluis zondag in 2007 opheffen. Ik heb het trainerschap van de ‘zondag’ van Hans de Heer overgenomen. Ik ben vervolgens gevraagd om voor het seizoen 2007/’08 de ‘zaterdag’ op me te nemen. We werden meteen kampioen in de derde klasse en promoveerden in 2008 naar de tweede klasse.’’ Het kampioenschap werd bewerkstelligd door doelman Marcel Smith, Mike Lodder, Kevin Bal, Jefta Scholten, Stefan van der Veld, Ramon Haze, Farit Karrat, Armin de Rooij, Edwin van Spronsen, Richard de Lange, Alex van der Veld, Sydney van den Ende, Mike Molendijk en Edwin Scheffers. ‘’We speelden in de tweede klasse tegen echte tegenstanders. Zonder aankopen werd het een te zwaar, maar leerzaam jaar. Nadat Marcel Smith rood had gekregen heb ik Dyron laten debuteren. Hij was 17 jaar. We degradeerden weer naar de derde klasse. In mijn derde jaar pakten we gelijk weer een periodetitel. We speelden toen voor promotie, maar werden uitgeschakeld door Polanen. Het was mijn laatste seizoen. Edwin de Koning nam het trainerschap op 1 juli 2010 van mij over.’’

Sabbatical
Ad Bijl, met zijn echtgenote Martha ouders van de bij Poortugaal keepende Dyron (29) en dochter Vanety (32), stopte na 16 jaar (!) als succestrainer bij Hellevoetsluis 1 en 2. ‘’Dyron ging over naar de senioren. Edwin de Koning gaf de voorkeur aan hem boven Marcel Smith. Marcel was de keeperstrainer van Dyron en die kende het klappen van de zweep in de top van het amateurvoetbal. Dyron heeft veel van hem geleerd en toen hij halverwege de competitie in het eerste elftal kwam ben ik gaan kijken. Ik heb samen met mijn vrouw, zowel bij Hellevoetsluis, Spijkenisse als bij Poortugaal geen wedstrijd van hem gemist.’’

Overmaas
Ad Bijl keerde in 2010 terug waar hij in 1968 zijn voetbalcarrière begon, nu als trainer van Overmaas. ‘’Aad Tuk, met wie ik bij Overmaas heb gevoetbald, belde mij. Ik heb vervolgens een goed gesprek gehad met Aad, Hans Lapré en Dave van Asch, die ook lange tijd bij Hellevoetsluis heeft gevoetbald. Het is natuurlijk leuk als de club op je pad komt waar je ooit als voetballer bent begonnen. Dan is de cirkel rond. Overmaas speelde in de zondag vierde klasse. Als prestatietrainer was het verschil met de tweede klasse best te groot. Ik heb er na twee jaar definitief een streep onder gezet.’’

Supporter
Ad Bijl, IT accountmanager BeNeLux bij de Noorse, Scandinavische marktleider Visma Software met zo’n 13.000 werknemers, heeft nog gevoetbald in het derde elftal van Hellevoetsluis met mannen als William Boot en Arnold Engels. ‘’We speelden tegen tweede elftallen met jonge jongens. Toen ik kramp kreeg vroeg ik me eigenlijk af waar ik met mijn kapotte knieën mee bezig was en ben na anderhalfjaar gestopt. Ik blijf nu fit met wandelen met de hond. Ik ga samen met mijn vrouw en de hond kijken bij Dyron. Ik zag hem met Hellevoetsluis kampioen worden in de derde klasse, heb hem 6 jaar gevolgd bij Spijkenisse en vervolgens de promotie met hem meegemaakt bij Poortugaal. Als de Corona straks weer onder controle is en er mag weer gevoetbald worden zijn we erbij. Ik werk sinds de uitbraak van het Covid thuis. Ik denk overigens dat thuiswerken straks niet meer is weg te denken. Het is voor mij ook geen bottleneck. Je ziet het al bij diverse bedrijven.’’