Ons toekomstige verleden

Wie wat bewaart, die heeft wat. Dat is de gedachte die bij me opkwam toen ik vorige week het streekarchief Voorne-Putten en Rozenburg bezocht. De burgemeesters van de deelnemende gemeenten zitten uit hoofde van hun functie in het bestuur en ik wil natuurlijk wel eens zien wát ik eigenlijk bestuur. Het archief bevindt zich in Brielle, maar ik trof er heel wat tevreden werkende Hellevoeters aan. Vrijwilligers die allerlei werkzaamheden uitvoeren die nodig zijn om de onmetelijke hoeveelheid archief bij te houden.

De collectie van het archief loopt uiteen van geschiedschrijving van gemeenten, tot afbeeldingen, tot zelfs een collectie met etsen en platen van VerHuell, die in 1872 al aan het archief is geschonken. Alleen Hellevoetsluis beslaat in het streekarchief al rond de 350 strekkende meter aan documentatie! Het streekarchief heeft maandelijks zo’n 5.000 à 6.000 (meest digitale) bezoekers, die per jaar zo’n 1.5 miljoen zoekopdrachten geven. Archiveren is dus geen hobby, hoewel ik vermoed dat de vrijwilligers die ik sprak daar toch echt anders over denken. Maar ik bedoel er ook mee dat gemeenten de wettelijke taak hebben om een archief bij te houden. Die taak begint al bij het bewaren van de bestaande beleids- en persoonsdocumenten, en gaat zo ver terug als de gemeenten teruggaan - en ver daarvoor. In het geval van Hellevoetsluis stammen de oudste documenten uit eind 16e eeuw, uit de tijd dat we nog door schout en schepenen bestuurd werden en in ambachten woonden. In ons geval het ambacht van Weergors en Hellevoetsluis. Eén van de leuke kanten aan een archief is om er zelf in te zoeken, bijvoorbeeld naar de geschiedenis van je familie of je huis. Ik kon het niet laten om even op mijn achternaam te zoeken, en er bleek een Johannis Tempel in 1804 aangespoeld als verdronken matroos. Geen nabije familie voor zover ik weet. Geschiedenis van je streek, stad en familie is natuurlijk de moeite waard om te bewaren. Het is ons papieren en digitale geheugen en vertelt ons in de toekomst iets over ons verleden. Het streekarchief kent ook uitdagingen. Een daarvan is de constant uitdijende collectie. De deelnemende gemeenten produceren steeds weer nieuw materiaal, dat doorzoekbaar en gedigitaliseerd moet worden. Ook de archieven van andere instanties, zoals kerken of sportverenigingen, worden in dank aangenomen als die een aanvullende blik geven op het bestaande materiaal. De spullen van het archief staan nu letterlijk soms in stapels op de gang. Een uitbreiding van het pand zou daarom wenselijk zijn. De rijke historie van deze regio moet tenslotte de ruimte hebben!