De soort van het jaar 2020 van de KNNV Afdeling Voorne: de vos

De zoogdierwerkgroep van de KNNV Afdeling Voorne is sinds het jaar 2000 gegevens aan het verzamelen over de verspreiding van zoogdieren op onze eilanden.

Voor Voorne-putten en Goeree-Overflakkee is geprobeerd vast te leggen wanneer nieuwe soorten zich op de eilanden gevestigd hebben. We hebben afgelopen decennia al een aantal nieuwe soorten mogen verwelkomen: de rosse woelmuis, huisspitsmuis, aardmuis, rosse vleermuis, eekhoorn, bever en vos. Vanaf het moment dat een soort zich gevestigd heeft, volgen we de verdere verspreiding over de eilanden.

Onderzoeksdoel
In 2020 wil de KNNV de verspreiding van de vos volgen. Tegelijkertijd wil zij weten onder welke omstandigheden de vossen waargenomen zijn. Bijvoorbeeld was het dier alleen, was het een jong, maar ook: had de vos een prooi en wat dan, liep de vos bij afval? Vossen zijn roofdieren en zullen op termijn zeker invloed hebben op de leefomgeving. Door nu zoveel mogelijk gegevens te verzamelen over de komst van de vos kunnen later gegevens gekoppeld worden aan andere onderzoeken die door de KNNV op de eilanden worden uitgevoerd.

Werkwijze
Naast het verzamelen van waarnemingen willen we uitzoeken hoe de komst van de vos wordt verwelkomd. Daarom gaan we de natuur beherende organisaties en de Wildbeheerseenheid vragen naar hun strategie aangaande de vos. Eind van het jaar 2020 maken we de balans op, dat kan een mooi tijdsbeeld opleveren! Hoe komen we aan de gegevens? We gaan een oproep doen via de krant en de sociale media om alle vossen, dood of levend te melden via Waarneming.nl of via een mailtje aan het e-mailadres: zoogdiervoorneputten@kpnmail.nl. Ook via onze Nieuwsbrief wordt een oproep tot medewerking gedaan.

Wat weten we tot nu toe:
De vos heeft zich al gevestigd op Voorne-Putten en Goeree-Overflakkee. De meldingen zijn echter nog erg lokaal en het gaat steeds om een minimaal aantal waarnemingen. De vossen van Voorne-Putten komen zeker vanaf de Maasvlakte en de Europoort. Daar worden vossen al veel langer gemeld. Vanaf 2003/2004 zijn er enkele waarnemingen gemeld rond landgoed Mildenburg en het Groene Strand. Waarschijnlijk ging het hier om rondtrekkende mannetjes. Pas vanaf 2006 tot 2008 worden er waarnemingen verder van de Maasvlakte gedaan namelijk bij het Bootpad in de Duinen van Oostvoorne en zelfs de Stekelhoek (Rockanje).

Quackjeswater
In 2013 zijn er meldingen gedaan bij het Breede Water en het Waterbos. De laatste jaren worden er ook regelmatig vossen gezien bij het Quackjeswater en het Quackgors. Met de melding van een nest jongen in 2017 in de van Baarsenvallei is het definitief bevestigd dat de vos vaste voet aan de grond heeft op Voorne. In 2018 en 2019 zijn vossen op de droogvallende oevers van het Quackjeswater gespot en is het dier bij de lepelaarskolonie gezien. In 2018 is ook in het Quackgors een paartje met jongen vastgesteld. In februari 2019 is de eerste vos buiten de duinen gespot, bij de Strypse Wetering (Rockanje) en later in oktober in de Beningerslikken. De verspreiding lijkt dus hard te gaan. Dit is het moment om uit te zoeken hoe de vos het eiland Voorne-Putten aan het bevolken is.

Op Goeree-Overflakkee zijn de eerste twee meldingen gedaan van vossen die in de berm lagen van de N57, één in 2008 bij de Punt en de tweede in 2010 bij Stellendam. Bij deze waarnemingen wordt de vraag gesteld of de dieren daar doodgereden of gedumpt zijn. Vanaf 2012 worden er vossen gezien aan de oostkant, eerst onder Nieuwe Tonge en later bij de Hellegatsplaten. Pas in 2017 worden er vossen gemeld bij Melissant en de Kwade hoek. Toch is het maar een beperkt aantal meldingen. Hoe de verspreiding op Goeree-Overflakkee zich precies voltrekt, blijft nog onduidelijk. Ook hier kan dus nog veel ontdekt worden! 

Waarneming melden kan via: waarneming.nl of het e-mailadres: zoogdiervoorneputten@kpnmail.nl . Met vermelding van waar, wanneer, leeftijd, gedrag en omstandigheden (in tuin, bij afval, met prooi, enzovoort). Telefonische informatie bij: Jan Alewijn Dijkhuizen (Zoogdierwerkgroep van de KNNV Afdeling Voorne) op telefoonnummer: 06 51919338. Begin 2021 worden de resultaten van het project in een rapport van de Zoogdierwerkgroep en artikelen in Sterna en In de Branding bekend gemaakt.