Afbeelding
Foto: Evelien Holleman

Daan Rietkerk

Actueel Een gesprek met... 507 keer gelezen


"Ik ben in 1919 geboren. Ik ben nu 98 jaar, dat gelooft niemand. En ikzelf ook niet", vertelt Daan Rietkerk lachend. Ondanks zijn hoge leeftijd zit Daan Rietkerk nog vol met levenslust. "Ja, ik vond en vind nog steeds van alles leuk."Hij is een interessant verteller met veel kennis en interesses. Bovendien is hij een sympathiek mens.

Hij werd op 26 april 1919 in Rotterdam geboren. Drie jaar geleden ontving hij op 95 jarige leeftijd op het schip De Buffel een eremedaille voor het verzetswerk dat hij heeft gedaan. Het verzetsherdenkingskruis werd al eerder aan hem uitgereikt.

"Door de armoede die er heerste in mijn vaders jonge jaren is hij als koloniaal naar Indië gegaan." In korte tijd klom zijn vader op tot sergeant. Tijdens de Atjeh oorlog werd zijn neus met een kris afgehakt. "Mijn vader ging terug naar Nederland en moest tijdens zijn reis verzorgd worden. Het duurde een maand om met een schip naar Nederland te komen. Een aantal Javaanse mannen hebben hem tijdens de reis verzorgd en die zijn later bij ons thuis gekomen. Dus toen ik een kleine jongen was liep ik met die Javanen door de straten van Rotterdam. En werden we herhaaldelijk door de politie aangehouden om te vragen waar ze met me naar toe gingen. Hoewel ik nog nooit in Indië ben geweest spreek ik wel Maleis. Dat heb ik van hen geleerd."

Na de lagere school voltooide hij de HBS. Later, in 1939, ging Daan bij de marine en kwam bij de kustwacht in Den Helder terecht. Hier diende hij slechts enkele maanden totdat de oorlog uitbrak toen mocht hij afzwaaien en zijn matrozenpak weer inleveren.

Toen was het oorlog. "Dat is een heel belangrijke fase voor mij geweest. Ik luisterde naar Radio Oranje en bracht berichten naar anderen over. Daarna heb ik blaadjes rondgebracht van Vrij Nederland, het Parool en dergelijke. Dat was al best risicovol. Ik ben ooit zelfs eens een stapel vergeten in de tram. Door dit werk ben ik contact gekomen met de Geheime Dienst Nederland." Als tijdverdrijf en om te zorgen dat hij niet in de handen van de Duitsers viel begon hij in 1941 aan een studie economie aan de Nederlandse Economische Hogeschool aan de Pieter de Hoogweg in Rotterdam.

"Ik ben bureauhouder Geheime Dienst in Rotterdam geworden. Ik had zo'n zes hoofdmedewerkers en zij hadden weer andere medewerkers. Hoe die contacten toen tot stand kwamen kan ik niet meer goed terughalen. In totaal had ik 100 medewerkers die mij berichten doorgaven over de Duitse bezetting. Dat werd door koerierster naar Alphen aan de Rijn gebracht en van Alphen naar Amsterdam om daarna door naar Engeland gesluisd te worden. Ik maakte ook foto's van allerlei stellingen van de Duitsers en dergelijke." Daan Rietkerk staat met het fotocameraatje waarmee hij dat toentertijd deed op de foto in dit artikel.

"Bang was ik niet. Je mocht niet bang zijn. Je deed het gewoon. Ik deed het zelf omdat ik niet hield van die methodes die ons opgedrongen werden door de Duitsers. Daar ben ik in opstand tegen gekomen. Ik ging alles tegenwerken wat er maar Duits was. Daardoor kwam ik met allerlei mensen in contact in de ondergrondse." Als het hem te heet onder de voeten werd dook hij onder in Diepenheim, Overijssel waar hij op zijn fiets naar toe ging.

Leden van de Geheime Dienst Rotterdam, waaronder Daan, maakten zelf een bridgespel als ze zich schuilhouden voor de Duitsers in een leegstaand kantoor in het Beursgebouw in Rotterdam. Een lange vergadertafel doet in 1944 een week lang dienst als schuilplek en met een groot vloerkleed over de tafel zorgen ze ervoor dat ze niet te zien zijn. Dat kaartspel is nu een museumstuk.

Tijdens de oorlog leerde hij een ondergedoken Duitse Jood kennen die een organisatiebureau had. Na de oorlog is Daan bij hem in dienst gekomen. Toen Daan er achter kwam dat zijn Duitse echtgenote fanatiek sympathisant van het nationaal socialisme was, kwam er een kink in de kabel. Zijn huwelijk was over. "Ik heb gewacht tot de kinderen zelfstandig konden oordelen en toen heb ik de scheiding doorgezet." Hierna heeft hij nog een tijd in Duitsland gewerkt als vertegenwoordiger. Het was moeilijk om weer naar Nederland te komen. "Het idee was dat ze een Duitser naar Nederland haalden. Uiteindelijk lukte het via het Duitse bedrijf waar hij werkte om in Barendrecht verder te gaan als vertegenwoordiger in kantoorbehoeften. Hij huurde in Rotterdam een zolderkamer en zo begon zijn leven in Nederland weer.

Hij heeft in zijn werkzame leven verschillende functies bekleed waaronder adviseur bij organisatie adviesbureaus. "Ik heb 23 jaar in Duitsland gewoond en gewerkt. Mijn kinderen en kleinkinderen wonen daar." Tot vorig jaar reed meneer Rietkerk nog zelf met zijn auto naar zijn zoon die dicht bij de Poolse grens woont. Maar omdat zijn zoon dat niet meer verantwoord vindt wordt hij dit jaar gehaald en gebracht. "Maar ik kan het nog hoor." Hij blijft via skype in contact met zijn kinderen in Duitsland.

Daan Rietkerk is nooit hertrouwd, maar heeft hij wel tweemaal een vriendin gehad. "Ik had zo'n rotrelatie in Duitsland en nu kreeg ik ineens een normale vrouw. Dit was echte liefde. " Zijn laatste vriendin, waar hij een latrelatie mee had, heeft hij jaren verzorgd totdat zij echt dement werd. "Eigenlijk zoek ik iemand die naast me komt zitten in de auto en zelf ook auto rijdt. Ook voor het dagelijks leven zoek ik een maatje. Alleen is maar alleen. Iemand om mee te praten en samen dingen mee te ondernemen."

Iedereen om hem heen valt weg. "Ik overleef iedereen. Ik heb vroeger altijd veel aan sport gedaan. Misschien ben ik daardoor wel zo oud geworden" vertelt hij. "Ik heb weleens aan een fietstocht meegedaan. Van Rotterdam naar Brussel en uiteindelijk weer van Maastricht in een ruk door naar Rotterdam." Hij heeft gevoetbald, later roeide hij veel en deed onder meer aan boksen, tennis, badminton, yoga.

Waar ontspant u het beste mee?
"Met de krant lezen en mijn puzzels maken. Kruiswoordpuzzels, doorlopers en Sudoku's. En die moeten af."

Welk gerecht zou u in elk restaurant op de kaart willen zien?
"Een biefstukje."

Welk boek ligt er op uw nachtkastje?
"Ik moest voor mijn werk altijd zoveel vakliteratuur lezen dat ik niet graag lees."

Doet u uw inkopen in Hellevoetsluis of daar buiten?
"Ik krijg mijn maaltijden dus ik heb niet veel meer nodig."

Wat zou u graag veranderen in Hellevoetsluis?
"De trottoirbanden, waar zijn die voor nodig? Markering op de straat is voldoende en dan rij je je banden niet kapot."

Wat mag niet veranderen in Hellevoetsluis?
"Ik vind het prachtig dat je in Hellevoet vrij kan parkeren. Je moet al betalen voor het rijden en in andere steden moet je ook nog betalen voor het stil staan. Ik rij ook op een scootmobiel en daarmee kom ik op mooiere plekken dan met de auto. Ik geniet ervan als ik rond rij vroeger had ik alleen maar haast."

U mag een straat naar iemand noemen? Naar wie?
"Naar onze huidige burgemeester dat vind ik een heel sympathiek mens."

Wat is uw diepste wens?
"Kleine dingen. Met een luchtballon mee. Skydiven vind ik onzin, roekeloos. Ik zou nog graag eens naar Portugal gaan."

Afbeelding
Stuur jouw foto
Mail de redactie
Meld een correctie

Uit de krant